Jak dbać o czystość? UV C, ozonowanie i jonizacja.
0
0
Na rynku dostępnych jest wiele urządzeń oczyszczających powietrze z drobnoustrojów i szkodliwych substancji. Ze względu na mnogość możliwości, czasem ciężko określić jaki wybór będzie dla nas najlepszy. Właśnie dlatego przygotowaliśmy zestawienie najpopularniejszych rozwiązań w zakresie oczyszczania i dezynfekcji powietrza. Kluczem do znalezienia idealnej metody dla nas, jest świadomość potrzeb i kryteriów według których będziemy szukać idealnego rozwiązania. Mamy nadzieje, że to krótkie podsumowanie umożliwi łatwiejszy oraz trafniejszy wybór, który sprawdzi się w swojej roli.
Spis treści
W jaki sposób zachodzi oczyszczanie?
Efekty pracy lamp UV C, ozonatorów i jonizatorów są bardzo podobne – eliminacja niepożądanych drobnoustrojów i cząsteczek z powietrza. Jednakże sposób w jaki ten cel osiągamy może znacząco się od siebie różnić w zależności od urządzenia.
UV C – najkrótsza fala ultrafioletowa wnika do wnętrza organizmów żywych i doprowadza do zniszczenia kwasów nukleinowych oraz degeneracji kod DNA. Prowadzi to do uniemożliwienia komórce wykonywania jej dotychczasowej funkcji, takich jak rozmnażanie się czy rozwój. Taki proces w szybki sposób prowadzi do obumarcia mniej złożonych organizmów.
Ozon – jako wysoko reaktywna cząsteczka rozszczepia się na tlen i rodnik tlenowy. Rodnik tlenowy łatwo dołącza się do innych cząsteczek w organizmie co powoduje uszkodzenie błon biologicznych. Taka postać tlenu najczęściej wywołuje problemy w działaniu enzymów komórkowych w efekcie czego dochodzi do zahamowania oddychania wewnątrz komórkowego i obumarcia komórki.
Jonizacja –jonizatory wytwarzają jony ujemne do otoczenia. Jony te łączą się z zawieszonym w powietrzu pyłem i cząsteczkami, obciążając je na tyle, że osiadają one na powierzchniach w pomieszczeniach. Taki proces ułatwia pozbycie się szkodliwych substancji w powietrzu za pomocą codziennych środków do czyszczenia np. odkurzacza. Minimalizuje to także ryzyko wdychania groźnych pyłów i innych zawiesin.
Wady i zalety
Żadne rozwiązanie nie jest idealne, dlatego najlepszym sposobem doboru najodpowiedniejszego do naszych potrzeb jest zapoznanie się z cechami charakterystycznymi produktu. Coś co w jednej sytuacji będzie wadą, w innej może się okazać zaletą. Dlatego rozważenie mocnych i słabych stron danego systemu w kontekście konkretnego zadania będzie kluczem do udanego wyboru.
UV C
Zalety tego rozwiązania to z pewnością bardzo wysoka skuteczność w wyjaławianiu środowiska, podaje się, że tego typu promieniowanie usuwa do 99% wirusów. Do tego możemy dołączyć łatwość w użyciu (wystarczy zapalić lampę) oraz prędkość działania – pomieszczenie jest dezynfekowane w około 15 min. Co więcej urządzenia wytwarzające światło UV C są praktycznie bezgłośne i pochłaniają niewiele energii.
Analizując wady użycia światła UV C na pewno należy pamiętać, że jest to promieniowanie bardzo niebezpieczne dla organizmów żywych dlatego nie wolno go stosować gdy w pomieszczeniu znajdują się ludzie albo zwierzęta. Większość urządzeń tego typu ma ograniczony zakres działania i nie będzie pozwalało zdezynfekować większego obszaru podczas tylko jednego użycia. Dodatkowo warto wziąć pod uwagę, że UV C nie eliminuje pyłów i zawiesin typu smog.
Ozon
Tutaj również do zalet zaliczymy bardzo dobrą zdolność do dezynfekcji. Dzięki gazowej postaci wytwarzanej cząsteczki ozonator wykazuje wysoką skuteczność przy odkażaniu ubrań, tkań czy elementów wystroju wnętrza. Sprawdzi się w eliminacji roztoczy i innych małych organizmów. Usuwa nieprzyjemne zapachy. Może być wykorzystywany do użytku domowego. Zużywa stosunkowo niewiele energii.
Wśród wad podobnie jak w przypadku UV C należy wymienić wysoką szkodliwość dla organizmów żywych, co wyklucza używanie go gdy w pomieszczeniu przebywają ludzie lub zwierzęta. Ozon może reagować z roślinami, niektórymi tkaninami i substancjami łatwopalnymi, zatem przed dezynfekcją konieczne jest zabezpieczenie tych elementów. Ze względu na czas rozkładu ozonu, oczyszczanie jest nieco dłuższe i po zakończonym procesie wymaga dokładnego wywietrzenia pomieszczeń.
Jonizacja
Największym plusem jonizatora jest oczywiście jego bezpieczeństwo użytkowania. Jonizacja jest czymś wręcz wskazanym dla pomieszczeń, w których często przebywają ludzie. Ten proces najbardziej bezpośrednio będzie wpływał na nasze dobre samopoczucie. Najskuteczniej uchroni nas przed chorobami układu oddechowego związanymi z wdychaniem smogu i innych szkodliwych pyłów.
Przyglądając się wadom tego rozwiązania warto wziąć pod uwagę, że jonizacja nie eliminuje mikroorganizmów. Aby zanieczyszczenia w powietrzu zostały w pełni usunięte trzeba dodatkowo zadbać o czystość używając odkurzacza. Jonizatory zwykle nie występują jako oddzielne urządzenia, lecz są elementem bardziej złożonych oczyszczaczy co sprawia, że koszt zakupu tego typu urządzenia może być wysoki.
Bezpieczeństwo
Jedynym urządzeniem, które może działać w obecności ludzi w pomieszczeniu jest jonizator. Niemniej każde z wymienianych rozwiązań wymaga rozsądnego używania zgodnie z zaleceniami producenta. Dodatkowo żadna z powyższych metod nie zastąpi podstawowych środków dbałości o czystość przestrzeni funkcjonalnych, jest jedynie możliwością wzbogacenia i udoskonalenia metod utrzymywania optymalnych warunków.
W przemyśle czy w domu?
Od charakteru przemysłu zależy jakie urządzenia warto polecić.
W szpitalach i placówkach medycznych najlepiej sprawdzi się lampa UV C. Podobnie w przypadku galerii handlowych oraz miejsc gdzie tylko konkretne obszary muszą być na bieżąco dezynfekowane.
W lokalach gastronomicznych i usługowych, ze względu m.in. na eliminację niepożądanych woni polecane będą ozonatory. Ozonowanie będzie też najlepszym rozwiązaniem w miejscach gdzie zanieczyszczenia mogą znajdować się w materiałach lub meblach, na przykład na terenie pensjonatu czy schroniska.
Do pracy w przestrzeniach biurowych ze względu na wysoką ilość jonów dodatnich polecane są jonizatory wytwarzające aniony (jony ujemne), dla utrzymania równowagi elektroklimatu. Również w przypadku gospodarstw domowych najlepszym rozwiązaniem będzie jonizator, który może działać gdy domownicy znajdują się w mieszkaniu.
Dlaczego nie wszystko na raz?
Skoro wszystkie te urządzenia mają swoje wady i zalety, mogłoby się pojawić pytanie „dlaczego nie połączyć ich w jedno?”. Przecież dzięki temu udałoby się stworzyć idealny system do dezynfekcji i oczyszczania w każdym zakresie! Choć jest to z pewnością atrakcyjny pomysł, niestety nie jest możliwy do realizacji z kilku powodów. Przede wszystkim techniczne ograniczenia wynikające z odmiennych wymagań konstrukcyjnych, sprawiają że połączenie lampy, ozonatora i jonizatora byłoby bardzo trudne. Koszt wytworzenia i konserwacji tego typu maszyny znacznie by wzrósł. Co więcej jednoczesne działanie wszystkich trzech sposobów oczyszczania wbrew pozorom mogłoby wzajemnie obniżać swoją skuteczność.
